กลิ่นคลอรีน อันตราย? คำถามที่หลายคนสงสัย พร้อมความจริงที่ควรรู้

กลิ่นคลอรีนที่เรามักพบในชีวิตประจำวัน เช่น น้ำประปา สระว่ายน้ำ หรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด มีบทบาทสำคัญในด้านการฆ่าเชื้อโรคและรักษาความสะอาด แต่เมื่อพูดถึงผลกระทบต่อสุขภาพ หลายคนอาจสงสัยว่า กลิ่นคลอรีน อันตรายหรือไม่? เพราะหลาย ๆ คนอาจจะเคยได้กลิ่นคลอรีนที่รุนแรงมากกว่าปกติจากน้ำประปาที่ใช้กันอยู่ทุกวัน จนรู้สึกว่าเป็นกลิ่นที่อันตราย แต่ในอีกแง่หนึ่งกลิ่นคลอรีนก็แสดงถึงความสะอาดของน้ำ ว่าได้ผ่านการฆ่าเชื้อมาแล้ว ซึ่งโดยปกติแล้วเมื่อเปิดน้ำประปาออกมาใส่ภาชนะแล้วตั้งทิ้งไว้สักพัก กลิ่นเหล่านั้นก็จะหายไปเอง เพราะคลอรีนสามารถระเหยได้ ส่วนความอันตรายที่เกิดจากคลอรีนนั้นขึ้นอยู่กับปริมาณที่ได้รับและระยะเวลาที่สัมผัส ซึ่งในน้ำประปาที่เราใช้ในชีวิตประจำวันอยู่ในเกณฑ์ระดับมาตรฐานที่องค์การอนามัยโลกกำหนด แล้วกลิ่นคลอรีนจะอันตรายเมื่อใด และสามารถจัดการกับสิ่งเหล่านี้ได้อย่างไรบ้าง ตามไปดูกันเลย!

คลอรีนในน้ำประปา กลิ่นคลอรีน อันตรายจริงไหม? ทำไมต้องใช้คลอรีน

คลอรีนคือสารเคมีที่ถูกใช้ในระบบน้ำประปาทั่วโลก โดยเฉพาะในกระบวนการบำบัดน้ำดื่ม ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการรักษาความสะอาด และความปลอดภัยของน้ำที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน หลายคนอาจเกิดความสงสัยถึงกลิ่นคลอรีน อันตราย แต่ก็ถูกนำมาใช้เพื่อทำให้น้ำสะอาด แล้วจะปลอดภัยจริงหรือไม่ ซึ่งเหตุผลที่ถูกนำมาใช้มีดังนี้

• ฆ่าเชื้อโรคและป้องกันการแพร่ระบาด

คลอรีนมีคุณสมบัติเด่นในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และจุลินทรีย์ที่เป็นอันตราย เช่น อีโคไล (E. coli) และ ซาลโมเนลลา (Salmonella) ซึ่งอาจปนเปื้อนอยู่ในน้ำ การเติมคลอรีนช่วยลดความเสี่ยงของการแพร่กระจายเชื้อโรคเหล่านี้

• รักษาคุณภาพน้ำระหว่างการขนส่ง

น้ำประปาต้องเดินทางผ่านท่อส่งน้ำจากโรงบำบัดไปยังบ้านเรือน คลอรีนช่วยป้องกันการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการขนส่ง ทำให้น้ำยังคงสะอาดและปลอดภัยจนถึงปลายทาง

• ต้นทุนต่ำและมีประสิทธิภาพสูง

การใช้คลอรีนเป็นวิธีการฆ่าเชื้อที่มีประสิทธิภาพและคุ้มค่าเมื่อเทียบกับวิธีการอื่น เช่น การใช้โอโซนหรือรังสีอัลตราไวโอเลต นอกจากนี้ คลอรีนยังสามารถใช้งานได้ง่ายและควบคุมปริมาณได้ดี

• ความปลอดภัยของระบบสาธารณูปโภค

คลอรีนช่วยป้องกันการแพร่กระจายของโรคระบาดที่เกี่ยวข้องกับน้ำ เช่น โรคบิดหรืออหิวาตกโรค ซึ่งเคยเป็นปัญหาใหญ่ในอดีตก่อนที่จะมีการใช้งานคลอรีนอย่างแพร่หลาย

กลิ่นคลอรีน อันตราย คลอรีนในน้ำประปาปลอดภัยหรือไม่?

ปริมาณคลอรีนที่ใช้ในน้ำประปาถูกควบคุมให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัยต่อการบริโภค โดยองค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้มีคลอรีนในน้ำดื่มไม่เกิน 5 มิลลิกรัมต่อลิตร และมีคลอรีนอิสระคงเหลือไม่น้อยกว่า 0.2 มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งปริมาณนี้เพียงพอในการฆ่าเชื้อ แต่ไม่ส่งผลเสียต่อสุขภาพของมนุษย์ อย่างไรก็ตาม ในบางกรณีที่น้ำประปามีกลิ่นคลอรีนแรง อาจเป็นเพราะการเติมคลอรีนในปริมาณสูงชั่วคราวเพื่อจัดการกับการปนเปื้อนที่รุนแรง หากกังวลสามารถกำจัดกลิ่นได้ง่าย ๆ ด้วยการตั้งน้ำไว้ในภาชนะเปิด หรือใช้เครื่องกรองน้ำที่มีตัวกรองคาร์บอน ซึ่งมีประสิทธิภาพในการลดคลอรีน

กลิ่นคลอรีน อันตรายอย่างไร? เมื่อไหร่ที่เรียกว่ามีอันตราย

กลิ่นคลอรีนที่เราพบในชีวิตประจำวันมักจะไม่ได้มีกลิ่นที่รุนแรงมาก แต่ในบางครั้งเราก็อาจจะได้กลิ่นคลอรีนที่ฉุนหรือแสบจมูก ซึ่งหากได้กลิ่นคลอรีน อันตรายก็อาจเกิดขึ้นได้ หากได้กลิ่นที่รุนแรงและได้รับกลิ่นในเวลานาน ซึ่งสาเหตุของกลิ่นคลอรีนที่รุนแรงกว่าปกติอาจมาได้จากการเติมคลอรีนในปริมาณมากเกินไป เช่น ในน้ำสระว่ายน้ำที่มีการปรับคลอรีนเพื่อฆ่าเชื้อโรคในทันที หรือมีการสะสมของคลอรามีน (Chloramines) ซึ่งเกิดจากคลอรีนทำปฏิกิริยากับสารอินทรีย์ในน้ำ เช่น เหงื่อ ปัสสาวะ หรือสิ่งสกปรกอื่น ๆ และการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคลอรีนในพื้นที่ปิด โดยไม่มีการระบายอากาศที่เพียงพอ เป็นต้น 

คลอรีนแรงเกินไป กลิ่นคลอรีน อันตรายที่ส่งผลต่อร่างกายของคุณ

สำหรับกลิ่นคลอรีน อันตรายที่ส่งผลต่อร่างกายของคุณได้ทันทีเมื่อได้รับในปริมาณที่มากเกินไป ซึ่งส่งผลต่อระบบต่าง ๆ ดังนี้

• ระบบทางเดินหายใจ

การสูดดมคลอรีนในระดับความเข้มข้นสูง อาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจ เช่น แสบจมูก แสบคอ ไอ หายใจติดขัด หรือในกรณีที่รุนแรง อาจส่งผลให้เกิด ปอดอักเสบ (Chemical Pneumonia) ได้

• ผิวหนังและดวงตา

หากสัมผัสคลอรีนในปริมาณมาก อาจทำให้ผิวหนังแห้ง แสบ คัน หรือเกิดผื่นแพ้ได้ ส่วนดวงตาอาจเกิดการระคายเคือง ตาแดง น้ำตาไหล หรือในบางกรณีอาจทำให้เกิดอาการบาดเจ็บที่เยื่อบุตา

• ผลกระทบต่อระบบประสาท

การได้รับกลิ่นคลอรีนในปริมาณสูงมาก อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ เวียนศีรษะ หรือหมดสติในบางกรณี โดยเฉพาะในพื้นที่ปิดหรืออากาศถ่ายเทไม่สะดวก

• อันตรายในระยะยาว

ในการสัมผัสคลอรีนต่อเนื่องอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง เช่น หอบหืด และในกรณีที่คลอรีนทำปฏิกิริยากับสารอินทรีย์ในน้ำ อาจเกิดสารเคมีที่เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็งได้

ป้องกันตัวเองจากกลิ่นคลอรีน อันตรายจากกลิ่นที่แรงเกินไป

การป้องกันตัวเองจากกลิ่นคลอรีน อันตรายจากกลิ่นที่แรงเกินไป สำหรับผู้ที่ต้องใช้สารคลอรีนโดยตรง สามารถทำได้ง่าย ๆ ดังนี้

• ระบายอากาศในพื้นที่ปิด

หากใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคลอรีน ควรใช้งานในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี เช่น เปิดหน้าต่างหรือใช้พัดลม

• ควบคุมปริมาณการใช้งาน

หากใช้คลอรีนในสระว่ายน้ำหรือการบำบัดน้ำ ควรเติมในปริมาณที่เหมาะสมตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ

• ใช้อุปกรณ์ป้องกัน

สวมหน้ากาก ถุงมือ และแว่นตาเมื่อต้องทำงานกับคลอรีนในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง และต้องตรวจสอบว่าพื้นที่ทำงานนั้นมีระบบระบายอากาศที่เพียงพอ

• ตรวจสอบคุณภาพน้ำ

ในสระว่ายน้ำหรือระบบน้ำประปา หากมีกลิ่นคลอรีนแรง ควรแจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ตรวจสอบและปรับสมดุล

กลิ่นคลอรีน อันตรายที่ตรวจจับได้ด้วยเทคโนโลยีจมูกอิเล็กทรอนิกส์

กลิ่นคลอรีน ที่มักพบในน้ำสระว่ายน้ำหรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด แม้จะมีประโยชน์ในด้านการฆ่าเชื้อ แต่ในขณะเดียวกันก็อาจเป็นภัยต่อสุขภาพได้หากได้รับในปริมาณมากเกินไป โดยเฉพาะในสถานที่ที่มีการใช้คลอรีนในระดับอุตสาหกรรม เช่น โรงงานบำบัดน้ำเสีย หรือโรงงานผลิตสารเคมี การตรวจจับระดับกลิ่นคลอรีน อันตรายที่แม่นยำและรวดเร็วจึงเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งจมูกอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Nose) สามารถเข้ามาช่วยในเรื่องนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยจมูกอิเล็กทรอนิกส์เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เซนเซอร์และเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในการวิเคราะห์กลิ่นหรือสารเคมีในอากาศ โดยมีความสามารถในการตรวจจับสารระเหยและกลิ่นที่มนุษย์อาจไม่สามารถรับรู้ได้อย่างชัดเจน

ความสัมพันธ์ระหว่างกลิ่นคลอรีน อันตรายและจมูกอิเล็กทรอนิกส์

ในการใช้จมูกอิเล็กทรอนิกส์ตรวจจับกลิ่นคลอรีน อันตราย ก็เพื่อความปลอดภัย โดยเฉพาะการทำงานในที่ปิด หากมีกลิ่นคลอรีนมากเกินกว่าระดับที่กำหนดในพื้นที่นั้น ๆ ก็จะมีการแจ้งเตือนให้ระวังได้อย่างทันท่วงที ซึ่งยังช่วยได้ในด้านต่าง ๆ ดังนี้

• การตรวจสอบระดับความปลอดภัย

จมูกอิเล็กทรอนิกส์สามารถตรวจจับความเข้มข้นของกลิ่นคลอรีนในอากาศได้อย่างแม่นยำ ช่วยให้ผู้ใช้งานทราบว่าอยู่ในระดับที่ปลอดภัยหรือไม่ เช่น ในโรงงานหรือสระว่ายน้ำ

• ป้องกันการสูดดมสารพิษ

หากคลอรีนในอากาศเกินระดับปลอดภัย จมูกอิเล็กทรอนิกส์จะส่งสัญญาณเตือนเพื่อป้องกันการสูดดมที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจ

• ลดความผิดพลาดจากมนุษย์

การใช้จมูกอิเล็กทรอนิกส์ช่วยลดความเสี่ยงที่เกิดจากการตรวจสอบด้วยจมูกมนุษย์ ซึ่งอาจไม่แม่นยำเมื่อกลิ่นคลอรีนเข้มข้นน้อยหรือผสมกับกลิ่นอื่น ๆ

สรุป

สำหรับกลิ่นคลอรีนที่คนทั่วไปได้กลิ่น หรือสัมผัสจากน้ำประปา หรือสระว่ายน้ำ โดยส่วนมากแล้วไม่ใช่กลิ่นคลอรีน อันตราย และอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานทั่วไป โดยกลิ่นจากน้ำประปาสามารถตั้งใส่ภาชนะเปิดฝาทิ้งไว้แล้วกลิ่นจะสามารถหายไปเองได้ หรือใช้เครื่องกรองน้ำที่มีคาร์บอน ก็จะช่วยให้กลิ่นนั้นหายไปเร็วขึ้น แต่หากได้กลิ่นคลอรีนที่ฉุนมากกว่าปกติ หรือแสบจมูก ควรมีการแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ทำการตรวจสอบแก้ไขเพื่อความปลอดภัยของตนเองและผู้อื่นที่ใช้น้ำด้วย